Kết nối phát triển du lịch TP Hồ Chí Minh - đồng bằng sông Cửu Long
Lễ hội đua bò ở Tri Tôn (An Giang), một điểm du lịch hấp dẫn trong tuyến Sắc màu vùng biên.
Ða dạng nguồn tài nguyên
Hơn bốn năm nay, căn hộ của ông Quách Văn Ngãi, ấp Cồn Mũi, xã Ðất Mũi, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau trở thành điểm du lịch sinh thái cộng đồng thu hút đông đảo khách du lịch từ khắp nơi đến tham quan, trải nghiệm. Từ một nông dân chuyên sống bằng nghề nuôi tôm, khi được chính quyền địa phương khuyến khích phát triển du lịch “homestay”, ông Ngãi mạnh dạn làm thử và đạt thành công ngoài mong đợi. “Năm đầu tiên làm du lịch sinh thái cộng đồng, khách đến chưa nhiều. Nhưng từ năm thứ hai trở đi, khách đến nhiều hơn, nhất là trong dịp hè” - ông Ngãi chia sẻ. Ðể thu hút khách du lịch, gia đình ông tổ chức nhiều dịch vụ hấp dẫn mang tính trải nghiệm như: soi ba khía, giở lọp cua, giăng lưới, soi cá, mò sò… Một trong những dịch vụ mà nhiều người dân đến homestay của ông Ngãi yêu thích chính là “tua” tham quan bãi bồi xuyên qua cánh rừng đước bạt ngàn. Ðược cảm nhận vẻ đẹp thiên nhiên của vùng đất cực nam Tổ quốc và cùng với trải nghiệm hoạt động sinh hoạt thường ngày của người dân nơi đây chính là nét hấp dẫn của du lịch sinh thái cộng đồng nơi Ðất Mũi Cà Mau.
Theo ông Trần Quốc Bảo, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Du lịch Lữ hành Saigontourist, ÐBSCL được đánh giá là khu vực có tiềm năng du lịch đa dạng với nhiều loại hình du lịch phong phú. Ðặc điểm sông ngòi chằng chịt cùng những dãy cù lao xanh mát, hay hệ sinh thái đa dạng, sản vật địa phương phong phú, đặc sắc chính là lợi thế to lớn và độc đáo để vùng ÐBSCL phát triển du lịch sinh thái. Du khách muốn khám phá du lịch miệt vườn thì có thể đến tham quan những vườn trái cây trĩu quả ở Tiền Giang, Bến Tre, Vĩnh Long, Ðồng Tháp, Cần Thơ. Trong khi đó, đến với Kiên Giang, Bạc Liêu, Cà Mau, du khách sẽ có thời gian trải nghiệm thú vị về biển, đảo nơi miền Tây Nam Bộ. Hoặc khi đến An Giang, Sóc Trăng, Trà Vinh…, du khách sẽ có cơ hội tìm hiểu những di tích lịch sử, thưởng thức ẩm thực phong phú và tham dự nhiều lễ hội dân gian.
Nếu ÐBSCL có lợi thế với sản phẩm du lịch sinh thái, trải nghiệm hấp dẫn thì sản phẩm du lịch chủ lực của TP Hồ Chí Minh lại chính là du lịch MICE, du lịch mua sắm, ẩm thực, thể thao, vui chơi giải trí và văn hóa cộng đồng đô thị. Theo Giám đốc Sở Du lịch TP Hồ Chí Minh Bùi Tá Hoàng Vũ, sự khác biệt về sản phẩm du lịch chủ lực giữa TP Hồ Chí Minh với 13 tỉnh, thành phố ÐBSCL chính là lợi thế trong kết nối phát triển du lịch vùng. Ông Vũ cho biết: “Sự liên kết giữa TP Hồ Chí Minh với các tỉnh ÐBSCL trong thời gian qua không những không làm giảm đi lợi thế cạnh tranh của từng điểm đến, mà ngược lại còn phát huy lợi thế của nhau, giúp mở rộng thị trường, thị phần khách dễ dàng hơn”.
Ðơn cử, năm 2018, du lịch TP Hồ Chí Minh và vùng ÐBSCL có sự tăng trưởng mạnh mẽ với 10,9 triệu lượt khách quốc tế và 66,3 triệu lượt khách du lịch nội địa. Riêng khu vực ÐBSCL đã thu hút được 40,7 triệu lượt khách trong đó có 37,3 triệu lượt khách du lịch nội địa và 3,4 triệu lượt khách du lịch quốc tế. Tổng doanh thu du lịch của vùng đạt 24.000 tỷ đồng, tăng 38% so với cùng kỳ năm 2017. Toàn vùng ÐBSCL hiện có 42 điểm du lịch tiêu biểu, 12 điểm du lịch đang xây dựng, khoảng 53.000 khách sạn, trong đó có 15% khách sạn 3 sao trở lên, lực lượng lao động trong vùng đạt 77.000 người. Ðây là những con số khá ấn tượng, thể hiện sự nỗ lực và thay đổi từng ngày diện mạo ngành du lịch của TP Hồ Chí Minh và 13 tỉnh, thành phố ÐBSCL. Ðến nay, TP Hồ Chí Minh đã hình thành các tiểu vùng liên kết phát triển du lịch với ÐBSCL như: TP Hồ Chí Minh với tiểu vùng Ðồng Tháp Mười; TP Hồ Chí Minh với cụm phía đông ÐBSCL và TP Hồ Chí Minh với cụm phía tây ÐBSCL.
Xây dựng sản phẩm liên kết
Dù đã có nhiều khởi sắc, tuy nhiên mối liên kết giữa TP Hồ Chí Minh và 13 tỉnh, thành phố ÐBSCL thời gian qua vẫn chưa phát huy hết tiềm năng của các địa phương. Mức tăng trưởng về du lịch vẫn còn sự chênh lệch giữa các địa phương trong vùng. Bên cạnh đó, nếu tính chung dân số của 14 địa phương khoảng 27,5 triệu người thì bình quân một năm mỗi người dân trong vùng chỉ đón khoảng 2,8 lượt khách, trong đó chỉ có 0,39 lượt khách quốc tế. Ðây là con số còn rất thấp so với tiềm năng to lớn của cả vùng.
Giám đốc Sở Du lịch TP Hồ Chí Minh Bùi Tá Hoàng Vũ chia sẻ: Cho dù đã thực hiện liên kết nhiều năm qua, nhưng TP Hồ Chí Minh và 13 tỉnh, thành phố ÐBSCL vẫn chưa thật sự tạo nên một thương hiệu du lịch vùng có bản sắc riêng, nhất là chưa hình thành được những chuỗi sản phẩm du lịch kết nối được lợi thế cạnh tranh của từng địa phương. Trong khi đó, công tác quảng bá, xúc tiến du lịch còn rời rạc, thiếu tính thuyết phục vì các địa phương vẫn còn loay hoay xác định bản sắc riêng của từng điểm đến.
Trước thực tế đó, TP Hồ Chí Minh và 13 tỉnh, thành phố vùng ÐBSCL cần có sự kết nối toàn diện hơn, cụ thể hơn trong thời gian tới để có thể phát huy hết tiềm năng phát triển du lịch của vùng. Sau diễn đàn kết nối du lịch TP Hồ Chí Minh với 13 tỉnh, thành phố ÐBSCL vào tháng 9 vừa qua, Sở Du lịch thành phố đã chủ trì tham mưu các nội dung trình UBND thành phố Hồ Chí Minh và UBND 13 tỉnh, thành phố trong khu vực một chương trình liên kết hợp tác phát triển du lịch giữa 14 địa phương. Dự thảo chương trình gồm các nội dung: Thành lập hội đồng liên kết phát triển du lịch TP Hồ Chí Minh với các tỉnh, thành phố ÐBSCL, phát triển sản phẩm du lịch mới kết nối các địa phương và xúc tiến kêu gọi đầu tư, đào tạo phát triển nguồn nhân lực.
Theo ông Phan Ðông Nhựt, chuyên viên Phòng Quy hoạch, phát triển tài nguyên du lịch thuộc Sở Du lịch TP Hồ Chí Minh, thành phố đã xây dựng dự thảo ba tuyến sản phẩm du lịch chung của cả vùng. Trong đó, tuyến một: có tên “Những nẻo đường phù sa” với hành trình từ TP Hồ Chí Minh qua các tỉnh, thành phố: Tiền Giang, Vĩnh Long, Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng, Bạc Liêu và Cà Mau, nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ tuyến xuyên tâm Tây Nam Bộ; phát huy những giá trị cốt lõi của các địa phương như: sinh thái miệt vườn, giá trị văn hóa đặc sắc ở các địa phương, ẩm thực hấp dẫn. Sản phẩm du lịch tuyến xuyên tâm còn phát huy sức hấp dẫn của những chợ nổi và giá trị của các công trình di tích lịch sử - văn hóa. Tuyến du lịch thứ hai là từ TP Hồ Chí Minh đi các tỉnh, thành phố: Bến Tre - Trà Vinh - Vĩnh Long - Cần Thơ - Sóc Trăng - Bạc Liêu - Cà Mau có chủ đề “Non nước hữu tình” nhằm phát triển tuyến mới ven biển Tây Nam Bộ với các sản phẩm mới để khai thác sức hấp dẫn về bản sắc văn hóa, du lịch cộng đồng thân thiện cùng sự lôi cuốn của ẩm thực vùng biển và những trải nghiệm văn hóa Khmer Nam Bộ. Tuyến thứ ba có tên gọi “Sắc màu vùng biên” sẽ đưa du khách trải qua hành trình từ TP Hồ Chí Minh đến các điểm Long An, Ðồng Tháp, An Giang, Kiên Giang để khám phá vẻ đẹp của vùng Ðồng Tháp Mười, giá trị văn hóa ở các tỉnh biên giới và những điểm đặc trưng của mùa nước nổi… Việc xây dựng những sản phẩm du lịch chung thông qua ba tuyến du lịch nêu trên sẽ góp phần kết nối, phát huy giá trị đặc trưng của từng vùng, tránh sự trùng lặp.
Theo Tổng Giám đốc Công ty Vietravel Nguyễn Quốc Kỳ, bên cạnh xây dựng những sản phẩm du lịch chung cho vùng, TP Hồ Chí Minh và 13 tỉnh, thành phố ÐBSCL cần giải quyết các vấn đề về kết nối giao thông. Hiện nay, hệ thống hạ tầng giao thông kết nối ÐBSCL với TP Hồ Chí Minh và các tỉnh Ðông Nam Bộ chưa đồng bộ, chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển. Ðiều này đang cản trở không nhỏ sự phát triển du lịch vùng. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ðồng Tháp Nguyễn Thanh Hùng cho biết, cần xây dựng quy chế phối hợp giữa TP Hồ Chí Minh với 13 tỉnh, thành phố ÐBSCL để có những chính sách, chương trình phát triển du lịch đồng bộ, trong đó TP Hồ Chí Minh là đầu tàu, cầu nối hỗ trợ các tỉnh ÐBSCL trong việc kêu gọi đầu tư trên các lĩnh vực du lịch, phát triển hạ tầng, cũng như nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ du lịch. Bên cạnh chính sách phát triển du lịch riêng của từng địa phương, một quy chế phối hợp chung để phát triển du lịch TP Hồ Chí Minh và vùng ÐBSCL là điều hết sức cần thiết, góp phần nâng tầm và chất mới cho hoạt động du lịch của các địa phương này.
Ðồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: “Liên kết, hợp tác giữa TP Hồ Chí Minh và các tỉnh ÐBSCL trong phát triển du lịch không chỉ cho chính thành phố mà còn là trách nhiệm của TP Hồ Chí Minh đối với khu vực ÐBSCL”. Chính vì vậy, việc kết nối một cách toàn diện, chặt chẽ sẽ tạo ra thế mạnh, nâng cao sự phát triển du lịch cho ÐBSCL và TP Hồ Chí Minh, qua đó, góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của đất nước.
